Εδώ θα μιλήσουμε για ένα χωριό των Καλαβρύτων … το Σοπωτό.

[…Τα γεγονότα είναι όπως τα σακιά όταν είναι άδεια, δεν στέκονται. Για να μπορέσει να σταθεί ένα γεγονός πρέπει να το γεμίσουμε πρώτα με τις σκέψεις και τα αισθήματα που το προκάλεσαν … – Luigi Pirantello]

Σε κάποιο εργαστήριο του CERN ανακάλυψαν πως το νετρίνιο ταξιδεύει πιο γρήγορα από το φως, καταρρίπτοντας την θεωρία του Αϊνστάιν. Τόσες μελέτες, τόσες έρευνες, τόσες ανθρωποώρες , τόσες θυσίες για να βρεθεί κάποιος μια μέρα να σου καταρρίψει την κοσμοθεωρία.

«Αυτό το χωριό είναι μεγάλη μαλακία!» το είπε, το άκουσα καθαρά ένα Σάββατο μεσημέρι σε ένα ασυνήθιστο γεύμα. Και έρχεται μια διατύπωση να κλονίσει τι; Φυσικά, τίποτα! Εδώ δεν έχουμε να αποδείξουμε το θεώρημα του ολοκληρωτικού λογισμού, δεν θα διατυπώσουμε το πυθαγόρειο θεώρημα, ούτε θα αναλύσουμε το νόμο της διατήρησης της ενέργειας. Η αγάπη, ο πόνος, η μεταμέλεια και η ελπίδα δεν χρειάζονται αποδείξεις. Εδώ θα μιλήσουμε για ένα χωριό των Καλαβρύτων … το Σοπωτό.

Το Σοπωτό πριν το ζήσω το ένοιωσα ως έμβρυο. Αλησμόνητη η αίσθηση γαλήνης μέσα στην προστασία της μήτρας. Το θρόισμα των φύλλων στα πλατάνια, ο παφλασμός των κρυστάλλινων νερών στις πέτρινες βρύσες, η ευωδία του καθαρού αέρα, τα 930 μέτρα κοντινότερα στον γαλάζιο ουρανό, οι 20 εκκλησίες και ας υπάρχει μόνο ένας φιλελεύθερος Θεός. Στ’αλήθεια σας λέω, τα ένοιωσα και τα ζήλεψα, τα έζησα και τώρα τα νοσταλγώ. Για αυτό όταν τα επιθυμώ επιστρέφω εκεί με το νου μου και τα αναζητώ στο πρώτο μου κύτταρο, γιατί το Σοπωτό είναι έρωτας και ως έρωτας είναι τυφλός, γοητεύεται από τις ατέλειες. Για τον λόγο αυτό οποιαδήποτε κακή διατύπωση την αντιμετωπίζω με συμπάθεια, γιατί ευτυχώς μερικοί από εμάς έχουν βρει τον παράδεισο τους και μπορούν να επιστρέψουν στην προπτωτική Εδέμ τους. Το Σοπωτό είναι άλλωστε πάντα εκεί, μας περιμένει.

Κι εγώ μια μέρα θα επιστρέψω, στο χώμα του προστατεύει αγαπημένους μου ανθρώπους, είναι και αυτό το σπίτι που έζησε όμορφες μέρες και τώρα είναι δυσβάστακτα άδειο.

Αφιερωμένο σε όσους αναζητούν ακόμα τον παράδεισο … στο μυαλό, στην καρδιά ή έστω πάνω στην γή.

Δευτέρα 26 Νοεμβρίου 2012

Τα Καλαβρυτινά Χάνια

Γλυκοχαράζουν τα βουνά (φωτό πάνω από το Σοποτό)  by TARTARIS
 

"Για τους σημερινούς ανθρώπους τα χάνια είναι άγνωστα. Μερικοί παλιότεροι κάτι θυμούνται. Εκείνοι που τα γνώρισαν στην ακμή τους δεν υπάρχουν σήμερα. Έτσι πολλοί διαβαίνουν πλάι από τα χαλάσματα τους ή και από τα στεκούμενα παλιά χτίσματά τους και δεν τους θυμίζουν τίποτα. Δεν υποψιάζονται καν ότι εδώ υπήρξε κάποτε ζωή και κίνηση ζηλευτή. Η λέξη «χάνι» προέρχεται από την τούρκικη «χαν», που σημαίνει πανδοχείο, εξοχικό. Πραγματικά τα χάνια έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ζωή του ανθρώπου μέχρι το πρόσφατο παρελθόν. Ήσαν οάσεις μέσα στην έρημο. Ο ταξιδιώτης, ο περαστικός, ο στρατολάτης, ο πεζοπόρος ή ο καβαλάρης έβρισκε καταφύγιο τον χειμώνα με τις νεροποντές και τις χιονοθύελλες, αλλά και τις άλλες εποχές ένα καταφύγιο για να απαγκιάσει, να αναπαυθεί, να στεγνώσει, να φάει και να κοιμηθεί εκείνος και τα ζώα του και να είναι ασφαλισμένος από λογής κινδύνους και ταλαιπωρίες.

   Το χάνι ήταν ένας σωτήριος σταθμός (ένα μοτέλ των καιρών μας), μια ηλιαχτίδα στο σκοτάδι, μια παρηγοριά και μια ελπίδα στην ερημιά, το στέγνωμα του ιδρώτα και διέθετε ό,τι ζητούσε ο περαστικός εκείνου του καιρού και τα ζώα του, δηλαδή στέγη, τροφή και ασφάλεια από την πληθώρα των κακοποιών και των ληστών, που ήταν ο φόβος και ο τρόμος των ταξιδιωτών και των εμπορευομένων, νέα, κουβεντούλα, κουτσομπολιό κ.λπ. Και πρακτορεία ειδήσεων ήσαν τα χάνια, γιατί κάθε ταξιδιώτης έφερνε μαζί του και τα νέα που είχε ακούσει στον τόπο απ' όπου ξεκίνησε και οι χαντζήδες τα περίμεναν με ιδιαίτερη χαρά.
   Τα χάνια ήσαν και άσυλα απαραβίαστα κυρίως από τους κακοποιούς και τους ληστές, γιατί αυτά τα σινάφια είχαν ανάγκη την υποστήριξη των χαντζήδων, που τους τροφοδοτούσαν και τους έκρυβαν για πολύ καιρό. Απέφευγαν μάλιστα να μπλέξουν τους χαντζήδες με τα αποσπάσματα της χωροφυλακής και τη δικαιοσύνη, διότι κάτι τέτοιο θα τους έβλαπτε ανεπανόρθωτα. Έτσι σαν έφτανε κανείς στο χάνι, δεν διέτρεχε κανένα κίνδυνο.
   Τα χάνια είναι θεσμός πανάρχαιος με αδιάκοπη πορεία δια μέσου των αιώνων, που διατηρήθηκε μέχρι τις παραμονές του Β' Παγκοσμίου πολέμου ή και λίγο αργότερα. Δημιουργήθηκαν από κοινωνική ανάγκη σε ερημιές πολυσύχναστων περασμάτων και σε σταυροδρόμια, για να εξυπηρετούν τους ταξιδιώτες και τον σκοπό του ταξιδιού τους και οι ιδρυτές τους ήσαν άνθρωποι τολμηροί και ριψοκίνδυνοι. Έτσι κέρδιζαν και μάλιστα γενναία ποσά, χωρίς να είναι υποχρεωμένοι να μεταναστεύουν σε μακρινά μέρη ή και σε άλλες χώρες.
    Στα Βαλκάνια υπήρχαν πάρα πολλά χάνια (σταθμοί), που συνέδεαν χώρες και χωριά και εξυπηρετούσαν τη μετανάστευση και το εμπόριο προς την Ευρώπη, την Ασία και τις υπόλοιπες χώρες της Βαλκανικής, ενώ στην Ανατολή σώζονται ακόμα και στις μέρες μας πολλά μεγάλα χάνια στην Τεχεράνη (Μπουγιούκ Χαν), στην Βαγδάτη, στην Δαμασκό και σε άλλες μεγαλουπόλεις, τα οποία είναι σωστά φρούρια.
    Τα χάνια χτίζονταν σε δημοσιές (δημόσιους δρόμους) και σε επιλεγμένα μέρη, ώστε να εξυπηρετούν και να εκπληρώνουν απόλυτα τον σκοπό για τον οποίο ιδρύθηκαν. Φρόντιζαν οι χαντζήδες ώστε τα χάνια τους να βρίσκονται κατά κύριο λόγο σε κεντρικό δρόμο, να υπάρχουν κοντά βρύσες με αρκετό νερό για να πίνουν και να ξεδιψάνε οι στρατολάτες και τα ζώα τους, να νίβονται, να δροσίζονται και να πλένουν τα λερωμένα ρούχα τους, τα πόδια τους και όλο τους το σώμα καμιά φορά, να είναι προφυλαγμένα από ανέμους και να υπάρχουν γύρω - γύρω πολλά και σκιερά δέντρα (καρυδιές, πλατάνια, μουριές κ.λπ.) και πλατώματα, για να κοιμούνται οι άνθρωποι το καλοκαίρι, να ξεφορτώνουν και να δένουν τα ζώα τους.
    Τα χάνια δεν ήσαν απλά σπιτάκια, αλλά μεγάλα, και το κύριο συγκρότημα ήταν διώροφο, με πολλά οικοδομήματα πετρόχτιστα. Τα κύρια συγκροτήματα ήσαν καλοφτιαγμένα, περιποιημένα, σοβατισμένα, μισαντρωμένα και ταβανωμένα. Ο επάνω όροφος χρησίμευε για κατοικία και εκεί βρίσκονταν τα υπνοδωμάτια με τα κρεβάτια, όπου κοιμούνταν οι πελάτες. Ένα από αυτά ήταν το χειμωνιάτικο με το τζάκι. Στο χειμωνιάτικο και γύρω από το αναμμένο τζάκι μαζεύονταν ξένοι και οικείοι για να ζεσταθούν, να στεγνώσουν από τις λάσπες και τις βροχές του χειμώνα, να συζητήσουν τα νέα και μάλιστα τα πολιτικά, και ύστερα να αποσυρθούν στις κάμαρες για ύπνο, όπως τους κανόνιζε η χαντζίνα. Η οικογένεια κοιμόταν κατά κανόνα στο χειμωνιάτικο. Μπορούσαν στα μικρά και συνήθη χάνια να εξυπηρετηθούν γύρω στα δέκα άτομα. Αν δεν έφταναν τα κρεβάτια, κοιμούνταν και στρωματσάδα κάτω στο πάτωμα.
   Στο ισόγειο ήταν το μαγαζάκι του χαντζή με όλα τα χρειαζούμενα για τον εφοδιασμό των πελατών. Είχε σόμπα για το χειμώνα, τραπεζάκια με καθίσματα, κρασί, ρακί, καφέ και άλλα ποτά, αλλά και μικροεμπορεύματα. Εδώ σερβιριζόταν το ζεστό τσάι, ο καφές, οι τριφτάδες το χειμώνα, το ρακί ή το κρασί το καλοκαίρι και το φαγητό, συνήθως φασολάδα, φακές, τραχανάς, μανέστρα, αλλά και πατσάς, βραστό κρέας με ζουμί, τυρόψωμο, ελιές, χόρτα και διάφορα ζυμαρικά εγχώρια. Χρέη σερβιτόρων εκτελούσαν τις περισσότερες φορές ο χαντζής, η χαντζίνα ή και άλλα μέλη της οικογένειας.

Όπως προαναφέρθηκε, κοντά στο κύριο οικοδόμημα υπήρχαν και άλλα βοηθητικά χτίσματα, όπου αποθήκευαν τους σανούς και τα άχυρα για τα ζώα και εκεί σταυλίζονταν και τα ζώα. Οι περισσότεροι διαβάτες είχαν και ένα ή δύο ζώα με εμπορεύματα.
   Το μαγείρεμα γινόταν στο χειμωνιάτικο ή σε πλαϊνό μικρό δωμάτιο, το οποίο χρησίμευε για μαγειρείο και όπου στεγαζόταν και ο φούρνος για το ψήσιμο του ψωμιού. Όλα τα οικοδομήματα ήσαν σκεπασμένα με πλάκες. Οι χαντζήδες ήσαν άνθρωποι νοικοκυραίοι. Είχαν μετρητά και τα αμπάρια τους γεμάτα. Είχαν ζώα, κότες, πάπιες, χήνες και σκύλους για συντροφιά και ασφάλεια στην ερημιά τους. Το όνομά τους ήταν γνωστό και μακρύτερα, σε όλη την περιοχή. Κατά κανόνα ήσαν άνθρωποι καλοκάγαθοι και καλόκαρδοι, πρόθυμοι και περιποιητικοί. Δεν τους έλειπε και το χιούμορ και έκαναν ευχάριστη την παραμονή των πελατών τους. Είχαν παρατσούκλια και γενικά είχαν δικό τους τύπο.
    Οι χαντζήδες γνώριζαν πολυάριθμες και όμορφες ιστορίες και ξεκαρδιστικά ανέκδοτα, τα οποία διηγούνταν «σαλτσωμένα» στους πελάτες τους κατά το διάστημα της παραμονής τους στο χάνι. Ήταν ακόμα ολόκληρο ληξιαρχείο. Γνώριζαν όλους τους πελάτες τους με το μικρό τους όνομα, επώνυμο, παρατσούκλι, το χωριό καταγωγής τους και όλα τα νέα.
Ήσαν ακόμα πληροφοριοδότες, εμπορομεσίτες ακόμα και τραπεζίτες και πιστωτές. Αποτελούσαν επιπρόσθετα κέντρα συναντήσεων και συναλλαγών μεταξύ των κατοίκων της περιοχής. Εδώ λύνονταν διαφορές, γινόταν ανταλλαγή των εμπορευμάτων και αγοραπωλησίες. Ήταν ένα είδος παζαριού και κέντρου επικοινωνίας και χωρίς αυτά θα ήταν αδύνατο να προοδεύσει και να αναπτυχθεί το εμπόριο, αλλά και να επιτυγχάνεται η εξυπηρέτηση των κατοίκων.
Όχι σπάνια κλείνονταν εκεί για μέρες πολλοί πελάτες από τα χιόνια ή τις θύελλες, τις βροχές και τις απρόοπτες καταιγίδες. Στο διάστημα του αποκλεισμού τους όλοι οι πελάτες γίνονταν ένα. Τρωγόπιναν και διασκέδαζαν. Ο χρόνος δεν μετρούσε τότε με τον ρυθμό της εποχής μας, το άγχος και την ανυπομονησία.
    Εκτός από τα ερημικά χάνια, χάνια υπήρχαν και στις κωμοπόλεις, αλλά και τις πόλεις με την ίδια ξενοδοχειακή μορφή και για τον ίδιο ακριβώς σκοπό. Τα χάνια των πόλεων ήσαν πιο μεγάλα και πιο άνετα. Είχαν μεγάλες αυλές, υποστατικά, δωμάτια πρώτης και δευτέρας κατηγορίας, καλύτερη κουζίνα, ποικιλία φαγητών κ.τ.λ. και βέβαια είχαν μεγαλύτερη κίνηση, γιατί οι πελάτες ήσαν και από μεγαλύτερες περιφέρειες και από μακρινότερους τόπους. Αποτελούσαν δηλαδή σημείο συνάντησης ανθρώπων πάσης κατηγορίας και προέλευσης.
Πολλά από τα μοναχικά χάνια έχουν συνδεθεί και με ιστορικά γεγονότα, όπως το χάνι του Βαλιερή στην Ήπειρο (ο Αλής το 1812 εξόντωσε τους Γαρδικιώτες), το χάνι του Ζεμενού στον Παρνασσό κοντά στην Αράχοβα (ο Αθανάσιος Διάκος σκότωσε τους πρώτους Τούρκους φοροχαρατσήδες το 1821), το χάνι της Γραβιάς με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο (1821), το χάνι της Ακράτας (1822) κ.π.ά., αλλά και με ανατριχιαστικά εγκλήματα.
   Επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον μας στα χάνια της επαρχίας Καλαβρύτων, πρέπει κατ' αρχήν να σημειώσουμε ότι το νότιο τμήμα της επαρχίας Καλαβρύτων είναι το πιο κεντρικό της Πελοποννήσου και το μοναδικό στρατηγικό πέρασμα από την Ηλεία στα Καλάβρυτα, την Κορινθία και την Γορτυνία και αντίστροφα. Η διαδρομή από Τριπόταμα μέχρι Δάρα, Μαζαίϊκα και Καλάβρυτα είναι μια από τις γραφικότερες στην ευρύτερη περιοχή και έχει τα περισσότερα χάνια από κάθε άλλη περιοχή. Σε απόσταση τριάντα περίπου χιλιομέτρων υπήρχαν περισσότερα από δέκα χάνια, ώστε να αντιστοιχούν ένα χάνι ανά τρία χιλιόμετρα.
   Από τον Πύργο, την Αμαλιάδα και ακόμα από την Πάτρα μέχρι την Δίβρη υπήρχαν κατά μήκος του δρόμου πάρα πολλά χάνια, όπως του Πανόπουλου, του Καλλιμάνη, του Κουτοκρίαρου, της Ντάρτιζας, του Αϊ - Γιάννη μέχρι του Θεοφάνη πριν από την Δίβρη, όπου στένευε το πέρασμα.
Από του Θεοφάνη το χάνι αρχίζουμε την περιήγηση μας και την πορεία μας προς τα Καλάβρυτα. Του Θεοφάνη το χάνι καλωσόριζε όλους όσους ξεκίναγαν από τον Πύργο, την Αμαλιάδα και την Πάτρα για τα Καλάβρυτα, την Αρκαδία και την Κορινθία. Εδώ βρισκόταν «της κοπέλας η βρύση». Η περιοχή και το χάνι ήσαν Διβριώτικα. Σώζεται ως τώρα όχι πλέον σαν χάνι, αλλά σαν σπίτι και μόνο. Λίγα χιλιόμετρα μετά του Θεοφάνη το χάνι, στο γεφύρι στο Διβρέικο ποτάμι ήταν κτισμένο το χάνι του Μπάλα, το οποίο σώζεται στις μέρες μας, αλλά μάλλον χρησιμεύει για γιδομαντρί, γιατί ο δημόσιος δρόμος έχει άλλη κατεύθυνση. Από εδώ άρχιζε ο λεγόμενος «Κακός ανήφορος». Πολύ κοντά στο χάνι του Μπάλα βρισκόταν του Καραλέτση το χάνι, το οποίο επίσης σώζεται, αλλά είναι ακατοίκητο. Και τα τρία αυτά χάνια ήσαν Διβρέικα. Ακολουθούσε το Μοστενιτσάνικο χανάκι του Μαρίνη, από το οποίο σήμερα δεν υπάρχει τίποτα, επειδή το κατέστρεψε ο δημόσιος δρόμος.
   Καιρός να φτάσουμε στον Καλαβρυτινό χώρο, στα Τριπόταμα. Τα Τριπόταμα ήταν κόμβος, που εξυπηρετούσε όλα τα Καλάβρυτα και την Αρκαδία, και γι' αυτό είχε πολλά χάνια. Δύο ήσαν τα σπουδαιότερα, του Θωμά και του Τραμπούκου, τα οποία λειτουργούσαν και όταν ακόμα έφτασε εδώ το 1932 ο δημόσιος δρόμος και εξελίχθηκαν σε μοντέρνα ξενοδοχεία ύπνου, φαγητού και σε εμπορικά καταστήματα.
Μετά τα Τριπόταμα, ακολουθώντας δεξιά τον ρου του Βερτσιώτικου ποταμού, συναντούμε το χάνι του Γκαβαντώνη (Αντωνόπουλου), ονομαστό και σημαντικότατο, που κατοικείται και σήμερα.
Μπαίνοντας στη Βερτσιώτικη περιοχή, συναντάμε το χάνι του Ψιάρρου (χάλασμα τώρα) και ένα χιλιόμετρο πιο πέρα βρίσκεται το χάνι του Κοτσιρήνη (παπα - Κώστα Παναγοπούλου), χάνι με πλούσια ιστορία και δόξα λόγω της εξαιρετικής θέσης που κατέχει, καθώς είναι περιτριγυρισμένο από πολλά κεφαλόβρυσα με κρύο νερό και από πολλά οπωροφόρα δέντρα.
Στο Σκουπέικο μοναδικό χάνι ήταν το πάντα ανθηρό χάνι του Καλαθά, κτισμένο σε γραφική θέση, με κεφαλόβρυσο και πλούσιο πράσινο.
   Στην Κακάσοβα (Χοβολίτικο) βρισκόταν το Σοφιανέικο χάνι, ένα μεγαλοπρεπές κτίριο με πολλά υποστατικά, με αρχοντιά και ιστορία. Σε αυτό εδώ το χάνι την περίοδο 1825-1827 είχε το στρατηγείο του ο Ιμπραήμ πασάς, όταν εξεστράτευσε εναντίον της επαρχίας μας. Το χάνι ήταν των Σοφιανών από το Σοπωτό και σήμερα είναι ερείπιο και εγκαταλελειμμένο.
Λίγα μέτρα πιο πάνω βρίσκεται το χάνι των Πετιμεζαίων, που σώζεται και κατοικείται. Στο Κοκκοβίτικο και Φιλέικο κάμπο υπήρχε το χάνι του Πάνου Σακελλαρόπουλου από του Φίλια, το οποίο σώζεται, αλλά δεν κατοικείται.
Σαν περάσουμε το Φιλέικο γεφύρι, τελευταίο στα δεξιά του κάμπου, συναντάμε του Καμπά τον μύλο, που λειτουργούσε και σαν χάνι. Από εδώ ακολουθούμε την ροή του ποταμού Τράγου, περνάμε το Δερβένι προς τη Λιβέριζα (Παγκρατέικα Καλύβια) και φτάνουμε στο Δαρέικο, στου Κιούσι με κατεύθυνση προς την Τρίπολη.
Στα Παγκρατέικα Καλύβια, στην δεξιά όχθη του Λάδωνα είναι το χάνι του Κοτσολέτη, που προσφέρει και σήμερα τις υπηρεσίες του σαν κέντρο μοντέρνο.
   Από τα Παγκρατέικα Καλύβια στρεφόμαστε προς τα αριστερά και ακολουθώντας την ροή του Αροανίου ποταμού, φτάνουμε στα Μαζαίϊκα, εμπορικό και εκπολιτιστικό κέντρο της Κατσάνας, των δήμων Κλειτορίας, Λευκασίου. Εδώ ήκμαζε μέχρι τελευταία το χάνι του Νταβέλη. Από τα Μαζαίϊκα προς τα Καλάβρυτα διαμέσου του οροπεδίου των Σουδενών συναντούμε τα χάνια του Μπίμπαγα στο Πλανητερέικο, του Μπράτσικα στα Καστριά και του Παπασιγαλού στα Σουδενά.
Στα Καλάβρυτα ονομαστό ήταν το χάνι του κυρ- Αλέκου, που εξυπηρέτησε την επαρχία μέχρι την καταστροφή των Καλαβρύτων από τους Γερμανούς στις 13-12-1943.
   Βέβαια εκτός από τα χάνια που αναφέρθηκαν υπήρχαν και άλλα πολλά στην γύρω περιοχή, αλλά και μέσα στην επαρχία. Ονομαστό ήταν το χάνι του Πίττα στη Μαμαλούκα (Μυγδαλιά), στον δρόμο από την Στρέζοβα προς τα Μαζαίϊκα. Δεν ήταν κατώτερο σε φήμη και το Συρμπανέικο χάνι της περίφημης για την καλλονή της και την ελαφρότητά της Θυμιούλας της Συρμπανιώτισσας, που δεν είχε κακοκαρδίσει κανέναν από τους περαστικούς.
Από την Πάτρα προς τα Καλάβρυτα ονομαστά ήσαν τα χάνια του Παπαντώνη, του Λαδά και του Χατζή στην Βλασία και του Χολιαστού μεταξύ Μπούμπουκα και Κερτέζης.
Η διαδρομή και περιγράψαμε (Τριπόταμα - Παγκρατέικα Καλύβια - Μαζαίϊκα - Καλάβρυτα) είναι η κεντρικότερη και γραφικότερη. Διαρρέεται από το Αροάνιο ποταμό, τον Λάδωνα, τον Σκουπιώτικο Γαϊδουροπνίχτη και το Βερτσιώτικο ποτάμι.
Από εδώ πέρασαν ο στρατηγός των Αιτωλών Ευρυπίδας και ο Φίλιππος ο Ε' της Μακεδονίας το 210 π.Χ., ο περιηγητής Παυσανίας το 172 μ.Χ., ο Κολοκοτρώνης και ο Ιμπραήμ κατά την επανάσταση του 1821. "



                              του Νώντα Περ. Σακελλαρόπουλου
                                   από το βιβλίο "Λαογραφικές Σελίδες"



Πηγή: http://www.kalavrytanews.com/2010/02/blog-post_2132.html#.ULNV-GUeqnAhttp://www.kalavrytanews.com/2010/02/blog-post_2132.html#.ULNV-GUeqnA
 

Κουρά Μοναζουσών στην Ι.Μ. Αγίων Θεοδώρων Αροανίας


Ο Σεβασμιώτατος ευχαρίστησε τον Αιδεσιμολογιώτατο π. Ιωάννη Δρογγίτη, Πνευματικό Πατέρα της Αδελφότητας, ο οποίος τις γαλούχησε στη μοναστική
ζωή και τους έδωσε τα αναγκαία πνευματικά εφόδια, με αποτέλεσμα να εγκατασταθούν στην ιστορική Ιερά Μονή Αγίων Θεοδώρων, προκειμένου να βιώσουν την οδό της
ισαγγέλου πολιτείας.
Ιερά Μονή Αγίων Θεοδώρων Αροανίας - Κουρά Μοναζουσών

Ευχήθηκε στις νέες μοναχές και σε ολόκληρη την Αδελφότητα, οι Άγιοι Θεόδωροι να καθοδηγούν τα βήματά τους και να ευλογούν το έργο τους, κρατώντας ζωντανή την
λειτουργία της Ιεράς Μονής, η οποία ανεδείχθη σε σημαντικό ιστορικό και εκκλησιαστικό κέντρο κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης.

Οι δύο νέες μοναχές που έλαβαν το μοναχικό σχήμα είναι οι εξής:

1) Η Αδελφή Φιλοθέη, κατά κόσμον Μαρία Μποφιλάκη, που είναι Απόφοιτος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Τμήματος Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής και

2) Η Αδελφή Ιωάννα, κατά κόσμον Αναστασία Πολύδωρα, που είναι Απόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθηνών, του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης με Μεταπτυχιακές σπουδές στην Πολιτική Επιστήμη στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης του Παρισιού.

Ευχόμεθα ολοψύχως ο Κύριος να στερεώνει και να ενδυναμώνει τη νέα Αδελφότητα.

Πηγή: http://im-ka.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=756%3A2012-11-26-10-58-23&Itemid=72

Εκοιμήθη ο τελευταίος διεσωθής μοναχός του Ολοκαυτώματος της Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου Καλαβρύτων

Ι. Μονή Μεγάλου Σπηλαίου Καλαβρύτων

Προηγούμενος Ιεράς Μονής Μ. Σπηλαίου, π. Νικηφόρος Θεοδωρόπουλος, Νεκρώσιμος Ακολουθία 25 Νοεμβρίου 2012

   Ο Γέροντας από μικρό παιδί, μόλις έντεκα χρονών, πριν από τον πόλεμο ακόμα,  το 1938, εγκαταστάθηκε στο Μοναστήρι του Μεγάλου Σπηλαίου και έκτοτε ολοκληρωτικά «ψυχή τε και σώματι» αφοσιώθηκε μέχρι την τελευταία του πνοή στην Παναγία, την οποία διακόνησε με ένθερμο ζήλο, ταπείνωση, αυταπάρνηση, ανιδιοτελή αγάπη και ευλάβεια.
   Και η Παναγία τον αντάμειψε και τον εξέλεξε, ώστε το 1979 να αναλάβει Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής της, η οποία  από "ιδιόρρυθμος" έγινε "Κοινόβιος", και έκτοτε απερίσπαστοι οι μοναχοί  υπηρετούν την Παναγία, στην υπηρεσία της οποίας έταξαν τους εαυτούς τους. Σε συνεργασία με τον Σεβασμιώτατο φρόντισε για την πνευματική αναγέννηση της μοναστικής ζωής, για την σωστή εκμετάλλευση της περιουσίας του Μοναστηριού, δρομολόγησε σε αρμονική συνεργασία με τους τοπικούς φορείς θέματα που αφορούσαν την ανακαίνιση της Μονής, ως και του Ορφανοτροφείου Καλαβρύτων.
   Κυρίως όμως οι προσκυνητές και τα πνευματικά του παιδιά είδαν στο πρόσωπό του μια ασκητική και θεοφιλή μορφή. Διότι σε όλη του τη μοναστική πορεία στάθηκε πραγματικός πατέρας, ευπρόσδεκτος, εύχαρης και ευπροσήγορος, που τους αγκάλιαζε όλους με την αγάπη και την απλότητά του μεταδίδοντας τον Χριστό και εγγράφοντας στην ψυχή τους τα θεία μηνύματά Του. Ιδιαιτέρως, σε όλους όσους έρχονταν κοντά του, μεταλαμπάδευε την αγάπη, την χάρη, την στοργή και την ζεστασιά της Παναγίας της Μεγαλοσπηλαιώτισσας, την οποία βίωνε εσωτερικά ο ίδιος από την παιδική του ηλικία και την οποία αγάπησε και έκλεισε στην καρδιά του διαπαντός.
Από το 2003 έως σήμερα το πολυσχιδές έργο του το συνεχίζει η Μοναστική Αδελφότητα υπό την επάξια και εμπνευσμένη καθοδήγηση του Πανοσιολ. Καθηγουμένου π. Ιερωνύμου Κάρμα.
   Ο Σεβασμιώτατος ευχαρίστησε τον Άγιο Καθηγούμενο, τους Πατέρες καθώς και τους κατά σάρκα συγγενείς του μακαριστού Προηγουμένου, διότι ιδίως κατά την περίοδο της δοκιμασίας εκ της ασθενείας του, του συμπαραστάθηκαν και τον διηκόνησαν με πολύ αγάπη και ζεστασιά.
   Το έργο και την προσωπικότητα του Μακαριστού εξήραν ο Δήμαρχος Καλαβρύτων κ. Γεώργιος Λαζουράς καθώς και εκπρόσωπος από την ιδιαιτέρα πατρίδα του τον Καλαμιά Αιγιαλείας.
  Η ταφή του πραγματοποιήθηκε στο Κοιμητήριο της Ιεράς Μονής. Ας είναι αιωνία η Μνήμη του! Να έχουμε την ευχή του.

Πηγή: http://im-ka.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=755:-25112012-&catid=10:2008-12-17-22-07-27&Itemid=61


 (Αυτό που δεν αναφέρεται στο παραπάνω δημοσίευμα είναι ότι ο Γέροντας Νικηφόρος είναι ο τελευταίος διεσώθης μοναχός του μαρτυρικού Δεκέμβριου του 1943,  όπου τέθηκε σε εφαρμογή η «Επιχείρηση Καλάβρυτα»από τα Γερμανικά στρατεύματα Κατοχής. [Ολοκαύτωμα  Καλαβρύτων]
 Στις 08/12 Γερμανικές δυνάμεις κατ' εντολή του αντισυνταγματάρχη Εμπερσμπέργκερ  έφτασαν στη Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου και σκότωσαν 16 άτομα, μοναχούς, επισκέπτες και υποτακτικούς, ενώ εκτέλεσαν και 9 μοναχούς, στη θέση Ψηλός Σταυρός. Ενώ στις 14/12 επέστρεψαν και έκαψαν το μοναστήρι.)  



Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2012

Γιατί το Σοπωτό έχει παράδοση και στις αθλητικές ομάδες ...

Κάποτε ήταν η ποδοσφαιρική ομάδα Σοπωτού (την φωτογραφία ανέρτησε η Όλγα Σταυρουλοπούλου)
Η ποδοσφαιρική ομάδα του Σοποτού μετά από πανηγυρική νίκη κατά της ομάδας του Αγριδίου, στο γήπεδο της Αστικής. Μεγάλο Σάββατο, 1985
Σήμερα είναι η ομάδα μπάσκετ Σοπωτού (την φωτογραφία ανέρτησε ο Σταύρος Μπρίνιας)

Η ομάδα μπάσκετ σε τουρνουά το 2008 όπου και νίκησε!
Οι φωτογραφίες έχουν δημοσιευτεί  στις ομάδες του Σοπωτού στο facebook:
https://www.facebook.com/groups/sopotoaroanias/

https://www.facebook.com/groups/127926040079/

Το Σοπωτό μέσα απο τον φωτογραφικό φακό του Κώστα Αγγελάκη









Οι φωτογραφίες έχουν δημοσιευτεί και στην ομάδα του Σοπωτού στο facebook:
https://www.facebook.com/groups/sopotoaroanias/

Το Σοπωτό τίμησε την 28η Οκτωβρίου (φωτορεπορτάζ της Μαρία Παπαδοπούλου)

Στην διαδρομή για την επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο των Πεσόντων, Σοπωτό 28/10/2012



Κατάθεση στεφάνου στο Ηρώων απο τον πρόεδρο του Συλλόγου Σοποτινών, Σοπωτό 28/10/2012
Οι φωτογραφίες έχουν δημοσιευτεί και στην ομάδα του Σοπωτού στο facebook:
https://www.facebook.com/groups/sopotoaroanias/

Εφημερίδα του Σοποτού και Ψηφιακά, γ' τεύχος

Μπορείτε να διαβάσετε και να κατεβάσετε την εφημερίδα τα  Νέα του Σοποτού ακολουθώντας τον σύνδεσμο: http://www.scribd.com/doc/114121882/News-of-Sopoto-g-Teyxos

Επιστροφή στην 'Ύπαιθρο


  Όλοι έχουμε μια αγαπημένοι φαντασίωση λίγο πολύ κάθε φορά που επιστρέφουμε από ένα Σαββατοκύριακο «απόδρασης» στην εξοχή, η μετά τη «δύσκολη» επιστροφή από τις καλοκαιρινές διακοπές στην καθημερινότητες της μεγάλης πόλης. Πόσοι όμως από εμάς που το ονειρευόμαστε, κάνουμε το όνειρο μας πραγματικότητα;
Φταίμε;
Φυσικά και φταίμε εμείς. Είτε αυτοί είναι οι γονείς μας, είτε οι παππούδες μας, είτε εμείς οι ίδιοι. Εγκαταλείψαμε την ύπαιθρο και μαζευτήκαμε στην πόλη αναζητώντας μια καλύτερη και ποιοτικότερη ζωή.
  Ας βάλουμε όμως τα πράγματα σε μια συλλογιστική βάση και αναρωτηθούμε. Ποιο  είναι το καλύτερο, ποια είναι η ποιότητα; Τα καυσαέρια της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, της Πάτρας; Το άγχος της καθημερινότητας για το μεροκάματο του τρόμου; Οι γρήγοροι ρυθμοί; Τρέχουμε από το πρωί μέχρι το βράδυ για να προλάβουμε κάτι που πραγματικά δεν ξέρουμε! Περιμένουμε κάθε μέρα το επόμενο χαράτσι, την επόμενη απόλυση, την επόμενη βλαπτική μεταβολή σε αυτό που μάθαμε να ονομάζουμε ποιότητα ζωής. Με την απάθεια μας όμως, το μόνο που κάνουμε είναι να ενισχυθούμε τις βλέψεις αυτών που μας θέλουν ταπεινούς υπηρέτες των ανεπτυγμένων, παρέχοντος πάμφθηνες υπηρεσίες και αγαθά, μη μπορώντας να απολαύσουμε τη χώρα μας, ίσως την πιο όμορφη χώρα σε αυτό τον πλανήτη, αλλά και την πιο άτυχη συνάμα.
  Το δυσκολότερο κομμάτι είναι η απόφαση. Ας αφήσουμε την πόλη. Ας στραφούμε στο χωριό. Όσοι από εμάς έχουμε την δυνατότητα να το κάνουμε. Σίγουρα είμαστε πολλοί. Τον τελευταίο καιρό πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι κατάφεραν να αλλάξουν ριζικά την ζωή τους, να πάρουν τη μεγάλη απόφαση και να αρχίσουν μια διαφορετική δουλειά , πιο ανθρώπινη, πιο κοντά στη φύση – έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο ζωής. Άνθρωποι που ενώ έζησαν για μεγάλο χρονικό διάστημα, ή γεννήθηκαν και μεγάλωσαν σε κάποιο μεγάλο αστικό κέντρο, αποφάσισαν να αποκεντρωθούν και να αλλάξουν εντελώς το «μοντέλο» της ζωής και της εργασίας του, μόνοι ή με την οικογένεια τους, τον σύντροφό τους ή φίλους τους.
  Τι τους οδήγησε να κάνουν μια τόσο μεγάλη στροφή στη ζωή τους; Η οικολογική τους συνείδηση; Η οικοινομική κρίση; Το αίσθημα ευθύνης για την αποκέντρωση, που μόνο στα χαρτιά συναντάμε σ’ αυτή τη χώρα;
  Η μεγάλη τους ανάγκη για ζωή ποιοτική, αληθινή, ανθρώπινη, κοντά στη Φύση, είναι η απάντηση. Αυτοί οι άνθρωποι, έφυγαν προ κρίσης – υπήρξαν κατά κάποιο τρόπο προφήτες – αναζητώντας το δικό τους παράδεισο που σίγουρα δεν βρίσκεται πια στα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας και ειδικά στην Αθήνα, που μέρα με την μέρα καταρρέει. Έφυγαν με χαρά, με αισιοδοξία, με όρεξη και πάθος να προσφέρουν στον τόπο που πήγαν. Αυτό το τμήμα της ελληνικής κοινωνίας είναι υγιές, ελπιδοφόρο, δυνατό, δουλεύει και αγωνίζεται χωρίς να μεμψιμοιρεί. Θα ακολουθήσουν κι άλλοι το παράδειγμα τους, μπορεί όχι από αγνή φυσιολατρία αλλά από ανάγκη – είναι θλιβερό το πόσοι νεόπτωχοι «γεννιούνται» κάθε μέρα.
  Ας μιλήσουμε όμως με αριθμούς! Σύμφωνα με έρευνα της Κάπα Research σε Αττική και Θεσσαλονίκη (πηγή:24h.gr) υπολογίζεται ότι το 1 με 1,5 εκατ. άτομα, σχεδιάζουν την επιστροφή στην ύπαιθρο.
  Περίπου οι μισοί απ όσους επιθυμούν να φύγουν, θέλουν να ασχοληθούν με τον αγροτικό τομέα (φυτική παραγωγή, κτηνοτροφία, αλιεία), το 18,3% με την εκπαίδευση, το 10,6% με την ενέργεια και τις ΑΠΕ, το 7% με το εμπόριο, το 6,7% με τον αγροτουρισμό και το 5,8% με την μαζική εστίαση. Το 2/3 σχεδόν, όσων επιθυμούν να χτίσουν μια νέα ζωή στην επαρχία, έχουν υψηλή μόρφωση. Ειδικότερα, το 25,4% είναι κάτοχοι μεταπτυχιακών τίτλων, το 43% είναι πτυχιούχοι ΑΕΙ-ΤΕΙ, το 17,1% είναι απόφοιτοι επαγγελματικών σχολών, το 8,2% απόφοιτοι λυκείου και το 1,2% γυμνασίου.  Πρόκειται, για τις πιο δυναμικές επαγγελματικές ηλικίες, αφού το 10,6% είναι μεταξύ 25-29 ετών, το 21,2% μεταξύ 30 και 34 ετών, το 25,3% μεταξύ 35-39 ετών και 12,9% μεταξύ 40-44 ετών.
 Εντυπωσιακό στοιχείο είναι η δήλωση του 70,3% των ερωτηθέντων, πως θα έφευγε για το ίδιο ή μικρότερο εισόδημα, σε αντάλλαγμα μια πιο ουσιαστικής και ποιοτικής ζωής. Το ενδιαφέρον τους επικεντρώνεται για τις παραδοσιακές καλλιέργειες όσο και για βιολογικά επαγγελματικά προϊόντα.
 Και όσοι καταβολεμένοι και δύσπιστοι αναρωτιούνται ακόμη το όφελος από μια τέτοια αλλαγή, η απάντηση είναι απλή και μάλιστα την βρίσκουν κάθε φορά που έρχονται έστω και για πέντε μέρες στο χωριό μας.  Μα φυσικά η τεράστια διαφορά της ποιότητας ζωής, του καθαρού αέρα, αλλά και της ανθρώπινης επαφής που χάθηκε τώρα πια. Παλιά υπήρχαν χίλιοι λόγοι για να σμίγουν στα σπίτια τους οι άνθρωποι για να χαίρονται τις χαρές τους και να συμμερίζονται τη λύπη αυτών που το χρειάζονταν. Σήμερα όχι. Η επιστροφή στην ύπαιθρο θα μας χαρίσει χρόνια ζωής, θα μας βοηθήσει να επιβιώσουμε από τα κακά που μάλλον σύντομα θα ταλαιπωρήσουν πολύ κόσμο, θα μας προσφέρει εναλλακτικές θέσεις εργασίας, αλλά το σπουδαιότερο είναι πως θα ξαναγίνουμε Άνθρωποι.
 Υ.Γ. Ξέρετε τι συμβούλεψε ο Βολταίρος, όταν ο κόσμος διαλύονταν στην εποχή του; «Καλλιεργήστε τον κήπο σας».

                                                                                                  Λαμπρινή Λουρίδα